PlusNieuws, Het Parool

Sociale huurwoningen op Entrepotdok toch niet verkocht, in elk geval tot en met 2027

Gemeente en woningcorporatie de Alliantie hebben dat met elkaar afgesproken, nadat er vorig jaar een storm van kritiek was opgelaaid over de geplande verkoop.

Tim Wagemakers, 18 juli 2023, 15:04

Stadsdeelbestuurders, politieke partijen, de huurdersvereniging: allemaal waren ze boos toen in november 2022 bekend werd dat woningcorporatie de Alliantie 140 sociale huurwoningen op het Entrepotdok wilde verkopen. De gemeente en de woningcorporaties hebben namelijk afgesproken dat er ‘terughoudend’ wordt omgegaan met de verkoop van betaalbare huizen, zeker in het centrum.

Volgens wethouder Pels staat het Entrepotdok symbool voor het belang van het behouden van grote aantallen sociale huurwoningen, in alle delen van de stad.

Het voornemen om toch te verkopen leidde tot onmin tussen de gemeente en de Alliantie, die vond dat ze zich aan de afspraken hield: de opbrengst wordt gebruikt voor nieuwbouw, de woningen worden geleidelijk verkocht als er iemand vertrekt en huidige huurders kunnen hun woning kopen.

Die argumenten overtuigden wethouder Pels (Volkshuisvesting) niet. Volgens haar staat het Entrepotdok symbool voor het belang van het behoud van grote aantallen sociale huurwoningen, in alle delen van de stad.

Verkoop gepauzeerd
Eerste gesprekken leidden ertoe dat de verkoop werd gepauzeerd tot het najaar, als de gemeente nieuwe afspraken maakt met corporaties over het woonbeleid in de hele stad. De verkoop van sociale huur is daar nadrukkelijk onderdeel van.

Maar, schrijft de wethouder dinsdag aan de gemeenteraad, gesprekken met de Alliantie hebben er nu al toe geleid dat de verkoop in ieder geval van tafel is tot en met 2027. ‘Voor de periode erna zullen de dan gemaakte afspraken gaan gelden.’

Die afspraken zullen dan wel ondubbelzinnig moeten zijn, schrijft Pels, om frictie tussen corporaties en de gemeente in de toekomst te voorkomen. Eerder, schrijft Pels, ‘is ook terughoudendheid met verkoop afgesproken, maar is deze niet helder genoeg gedefinieerd’.

‘Nee, tenzij’-beleid
Veel zal dus afhangen van de onderhandelingen waar de gemeente nu in zit met huurdersorganisaties en corporaties. In haar onderhandelingsbod heeft Pels aangegeven naar een ‘nee, tenzij’-beleid te streven, waarbij sociale huur alleen verkocht wordt na toestemming van de gemeente én als er aantoonbaar meer sociale huur bij komt.

Corporaties zelf wijzen er ondertussen steeds op dat verkoop noodzakelijk is om meer betaalbare woningen te kunnen bouwen. In het najaar worden de nieuwe samenwerkingsafspraken verwacht.

Sociale huurwoningen Entrepotdok na protest tot en met 2027 niet in verkoop

18 juli 2023, 16.50 uur · Door AT5

Woningcorporatie De Alliantie zal tot en met 2027 geen sociale huurwoningen aan het Entrepotdok verkopen. Dat schrijft wethouder Zita Pels in een brief aan de gemeenteraad. De corporatie heeft dit na overleg met de gemeente besloten. Eind vorig jaar kwamen buurtbewoners in opstand tegen de aangekondigde verkoop van 140 woningen in deze straat.

Met het geld van de verkoop van (vrijgekomen) sociale huurwoningen wilde De Alliantie naar eigen zeggen verduurzamen en nieuwe woningen bouwen. Dat was volgens de organisatie noodzakelijk om de wooncrisis op te lossen. 

Opgeplakte posters en uitgedeelde flyers toonden eind vorig jaar de mening van de buurtbewoners over deze plannen: ‘stop de asociale verkoop van sociale huurwoningen’. De angst heerste dat op deze manier straks alleen rijke mensen in de buurt konden wonen.

‘Terughoudendheid’ verkoop

Ook wethouder Zita Pels (Wonen) was het niet eens met de verkoop. De gemeente zou ’terughoudendheid’ hebben afgesproken met woningcorporaties omtrent het verkopen van sociale huurwoningen. In haar brief van vandaag aan de gemeenteraad schrijft zij dat deze afspraken, destijds gemaakt in 2019 voor de periode 2024-2027, niet duidelijk genoeg gedefinieerd zijn.

Nu heeft De Alliantie dus besloten dat in ieder geval gedurende deze periode geen sociale huurwoningen te verkopen. Wat er daarna gebeurt, hangt af van de nieuwe afspraken. Die liggen nu ter tafel in gesprekken tussen Huurdersvertegenwoordigers, de gemeente en de woningcorporaties.

Symbool

De wethouder benadrukt in haar raadsbrief dat de wooncrisis sinds 2019 ‘sterker voelbaar’ is geworden. Maar ze schrijft ook dat het Entrepotdok ‘een symbool is geworden voor het gesprek over de ongedeelde stad en het belang van het behouden van grote aantallen sociale huurwoningen in alle delen van de stad’.

BEWONERSBIJEENKOMST donderdag 16 maart

Beste medebewoners,

De Bewonerscommissie Entrepotdok nodigt jullie uit voor een bewonersbijeenkomst.

Het hoofdthema is ‘onderhoud’. Omdat Jan Bakker binnenkort weggaat en er een nieuwe beheerder is aangesteld (De Spil) leek het ons een goed moment om van jullie te horen wat er goed gaat, wat beter kan en wat jullie wensen zijn wat betreft onderhoud en verbetering.

We hebben De Spil uitgenodigd, omdat dat een mooie gelegenheid is om kennis te maken en wellicht al het een en ander met ze te bespreken. We weten op dit moment nog niet of ze kunnen komen. 

Verder willen we jullie kort informeren en polsen over de Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting (zie: https://aanpakvolkshuisvesting.amsterdam.nl) en de laatste ontwikkelingen rond het Entrepotdok.

Datum: 16 maart

Plaats: Geschutswerf (achter de voetbalkooi)

Tijd: 20.00 – 22.00 uur.

Agenda:

20.00-20.15  gelegenheid punten inzake onderhoud aan te leveren: wat moet beter (rood);  wat gaat goed (groen); wat zou wel heel mooi zijn (roze) 

20.15-20.45 onderlinge discussie over de staat van het onderhoud van onze woningen en het complex als geheel

20.45- 21.15 kennismaking met De Spil en gesprek over onze wensen (als ze niet kunnen komen zetten we onderling ons gesprek hierover voort)

21.15 – 21.25 pauze

21.25 – 22.00 informatie over de laatste ontwikkelingen en polsen van meningen over de Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting.

Wij hopen op uw komst. Dat heeft gewerkt bij het Dokoproer op 10 december. Los daarvan is het hoog tijd elkaar weer eens te zien en te spreken krijgen. 

Bewonerscommissie Entrepotdok

Interesse mee te gaan doen met de Bewonerscommissie? Mail ons of spreek ons  op 16 maart aan. Wij zijn een goed team, maar kunnen altijd versterking gebruiken.

NIEUWS – NIEUWS – NIEUWS – NIEUWS

WOONCRISIS

Afgunst en marktideologie zijn niet de oplossing voor betaalbaar wonen

Cody Hochstenbach, Wouter van Gent & Willem Boterman

NRC 28 december 2022

Afgunst en marktideologie zijn niet de oplossing voor betaalbaar wonen

Wooncrisis Decennialang was sociale huur het voorbeeld van succesvol woonbeleid, menen Willem Boterman, Wouter van Gent en Cody Hochstenbach. Een uitgeklede sociale huursector gaat ten koste van betaalbaar wonen en vergroot de tweedeling.

In haar column in NRC (22/12) schreef Aylin Bilic een vurig betoog waarom sociale huurwoningen in het centrum van Amsterdam verkocht zouden moeten worden. Volgens haar is dit een „taboe”, een „ideologisch stokpaardje” die werkelijke oplossingen in de weg staat. Hoewel prikkelend geleverd, zijn haar argumenten al decennia geen taboe meer. Integendeel, ze herhaalt wijdverbreide ideologische mythes die het stads- en overheidsbeleid de afgelopen 30 jaar zijn gaan domineren. Deze mythes vormen geen gedegen oplossing voor de wooncrisis, maar normaliseren duur wonen en ruimtelijke segregatie. 

Willem Boterman, Wouter van Gent en Cody Hochstenbach zijn sociaal geografen aan de Universiteit van Amsterdam. Boterman en Van Gent zijn auteur van Making the Middle-Class City, Hochstenbach is auteur van Uitgewoond. 

Steen des aanstoots is het Entrepotdok in het centrum van Amsterdam. Bewoners protesteren hier tegen de geplande verkoop van 140 sociale woningen. Het zou hier gaan om „sociale huurders die het geluk hebben een spotgoedkope woning in zo’n gewilde buurt te bemachtigen”. De boodschap is duidelijk. Redenerend vanuit de marktideologie is goede huisvesting voor iedereen niet een recht, maar hooguit een gunst. Betaalbare woningbouw zou niet uit mooie woningen op populaire plekken moeten bestaan, maar uit sobere woonblokken aan de randen van de stad. 

Kijken we echter iets verder dan zien we dat het hier gaat om woningen die in de jaren 80 zijn herontwikkeld als sociale huur, juist omdat marktpartijen destijds geen interesse hadden in de verkrotte pakhuizen. De publieke investering in betaalbare huisvesting heeft bijgedragen aan het feit dat het nu een gewilde buurt is. Die investering heeft zich daarnaast allang terugverdiend. Architect Van Stigt becijferde onlangs dat de panden al vele malen meer huur hebben opgebracht dan er ooit in is geïnvesteerd. 

Scheefwoner-argument

Veel opiniemakers, politici en directeuren van woningcorporaties gaan hieraan voorbij. Zij zien sociale huur op dure locaties vooral als inefficiënt, onnodig én als vastgoed met hoge potentiële opbrengst. De verkoop van één woning op een gewilde plek zou genoeg geld opleveren om elders minstens twee nieuwe woningen van te bouwen. Het verzilveren van de hoge marktwaarde lijkt dan heel sociaal.Lees ook: In de strijd om een woning verzuipt de solidariteit

Niet alleen zal dit de ruimtelijke segregatie verder versterken, maar het zal ook verder normaliseren dat sociale huur vooral sober moet zijn. Bovenal is het uiterst twijfelachtig of deze rekensom klopt, zeker met de huidige hoge bouwkosten, oplopende rentestanden en forse grondprijzen. 

Bovendien wordt dit argument al zo’n twintig jaar gebezigd, maar gebeurt in de praktijk het tegenovergestelde. De afgelopen jaren werd de verkoop flink opgevoerd – sinds 2009 verkochten corporaties landelijk honderdduizenden woningen – maar halveerde de sociale nieuwbouw. Het logische gevolg is een uitgeklede sociale huursector met steeds minder plek en steeds langere wachtlijsten. 

Een van dé kwaliteiten van de Nederlandse volkshuisvesting was decennialang dat het óók plaats bood aan de middengroepen

Deze marginalisering gaat gepaard met een diepe argwaan jegens collectivistische voorzieningen. De karikatuur van de scheefwoner is dan nooit ver weg. In haar column spreekt Bilic bijvoorbeeld over huurders die met hun hogere inkomen woningen „bezet” zouden houden. Alsof het hier niet gaat om betekenisvolle plekken waar zij zich thuis voelen. Dit zouden we nooit over huiseigenaren zeggen die dankzij royale subsidies betaalbaar kunnen wonen. 

Het scheefwoner-argument negeert dat middeninkomens evengoed baat hebben bij een betaalbare huur. Onderwijzers, loodgieters en ambtenaren hebben meer behoefte aan betaalbare woningbouw dan aan middeldure schijnoplossingen. Een van dé kwaliteiten van de Nederlandse volkshuisvesting was decennialang dat het óók plaats bood aan de middengroepen. Het was een politieke keuze hen uit te sluiten middels strenge inkomenseisen. 

Sociale menging

Na jaren van kaalslag domineert inmiddels het beeld dat de sociale huur enkel bedoeld is als laatste redmiddel voor wie niet anders kan. Het aandeel sociale huurders met een minimuminkomen is sterk toegenomen. De overgebleven middeninkomens die genieten van een betaalbare huur zijn bij voorbaat verdacht. De realiteit in haast heel Nederland is bovendien dat de markt er niet in slaagt middeninkomens betaalbaar te laten wonen, terwijl de volkshuisvesting dat voorheen wel kon. 

De aanwezigheid van betaalbare huisvesting in populaire buurten was een andere volkshuisvestelijke kwaliteit. Het bevorderde sociale menging en gelijke toegang tot onze steden. Met een doorgaande uitverkoop dreigt de ruimtelijke tweedeling ook verder op te lopen. 

Afgunst op sociale huurders en het verder bevorderen van marktwerking zijn niet de oplossing voor betaalbaar en aantrekkelijk wonen. Het probleem moet worden omgedraaid: niet klagen dat sommige mensen betaalbaar en beschermd wonen, maar eisen dat dit voor ons allemaal mogelijk is. Nederland heeft een rijke historie van woonbeleid dat marktfalen wist te corrigeren en wonen als recht centraal te stellen. De voorbeelden zijn er, nu de politiek nog.

Eerste succes behaald bij voorkomen van verkoop sociale huurwoningen in het Entrepotdok.

7-12-2022

Het protest tegen de a-sociale verkoop van sociale huurwoningen in het Entrepotdok
heeft effect gehad. De geplande verkoop is tijdelijk stopgezet door de Alliantie.
De Bewonerscommissie (BC) heeft met veel hulp een stevig protest neergezet tegen
de geplande verkoop van 140 sociale huurwoningen door de Alliantie.
Op 7 december, tijdens een vergadering van stadsdeelcommissie Centrum, heeft de
regiodirecteur van de Alliantie Koen Westhoff deze tijdelijke stop aangekondigd. Een
externe deskundige moet onderzoeken of het verkoopproces volgens de regels is.
Koen Westhoff was een week eerder al ingegaan op de uitnodiging van de
Bewonerscommissie voor een gesprek. Westhoff toonde begrip voor de argumenten
van de BC maar blijft volhouden dat er geld nodig is voor nieuwbouw en
verduurzaming. De BC is van mening dat de huurders daar niet voor op hoeven te
draaien maar dat corporaties, gemeenten en Den Haag moeten zorgen voor de
middelen.
De BC gaat door met actievoeren totdat de verkoop van de 140 woningen definitief
van de baan is.
Op 10 december, 14 uur, is er een groot protest op het Entrepotdok, vertrek
vanaf de Nijlpaardenbrug.
Sprekers: architect André van Stigt, Boudewijn Ruckert (Niet te Koop), Lotte Terwel
(stadsdeelbestuurder Centrum) en Melissa Koutouzis (Woonprotest)

De Alliantie pauzeert verkoop sociale huurwoningen Entrepotdok Het Parool (Jesper Roele, 7-12-2022)

Woningcorporatie de Alliantie staakt voorlopig de verkoop van 140 sociale huurwoningen op het Entrepotdok in Amsterdam-Centrum. De Alliantie pauzeert de verkoop tijdelijk zo lang de gemeente en woningcorporatie in gesprek zijn over de regels waaraan de corporatie moet voldoen. Beide partijen interpreteren die anders.Jesper Roele7 december 2022, 10:01

Dat heeft wethouder Zita Pels (Volkshuisvesting) woensdagochtend in de raad gezegd, nadat de woningcorporatie hetzelfde een dag eerder had bevestigd in de stadsdeelcommissie Centrum.

Een woordvoerder van de Alliantie zegt dat de woningcorporatie zich de ‘onrust over de verkoop van woningen in Entrepotdok aan trekt’ en vindt het’ zeer pijnlijk dat de intenties van corporaties in twijfel getrokken worden’.

“Daarom hebben wij dinsdag in de stadsdeelcommissie gezegd dat wij wethouder Pels zouden voorstellen om de verkoop van woningen die vrijkomen in het Entrepotdok na vertrek van een huurder, op te schorten. Wij willen in gesprek met de gemeente en een extern adviseur om te toetsen of wij al dan niet binnen de samenwerkingsafspraken handelen. De uitkomst van deze gesprekken wachten we af. Omdat het tijdelijk` opschorten van verkoop invloed heeft op het nakomen van de afspraken over investeringen in nieuwbouw en verduurzaming, hechtten wij eraan om dit voorstel aan de wethouder voor te leggen. Zij heeft inmiddels laten weten hier positief tegenover te staan.”

Bewoners en politieke partijen uitten eerder hun onvrede in Het Parool over de geplande verkoop. “Als bewonerscommissie zijn wij hier ontzettend boos over,” zei Susan van Kleef, voorzitter van de bewonerscommissie. De commissie gaf de Alliantie een negatief advies over de geplande verkoop. “De woningen worden te koop aangeboden aan de zittende bewoners, maar dat zijn huurders van een sociale woning – die kunnen dat niet betalen. Door de verkoop kunnen hier straks geen mensen met een kleine beurs meer wonen.”

Niet blij met de plannen

Lian Heinhuis, fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid in de gemeenteraad, reageerde geschrokken op het plan. “In die buurt staan al veel dure woningen, dus als zo veel sociale huurwoningen worden verkocht, raakt de wijk verder uit balans. De verkoop zal bijdragen aan meer segregatie in de stad.”

Wethouder Pels gaf toen aan weinig te kunnen betekenen voor de bewoners. Wel benadrukte ze niet blij te zijn met de plannen. “De afspraak is namelijk dat we zeer terughoudend zijn met de verkoop van sociale huurwoningen,” zei Pels.

Samen met stadsdeelbestuurder Lotte Terwel trok ze op tegen de Alliantie om de woningcorporatie op andere gedachten te brengen. In het kader van de gesprekken over de regels waaraan de Alliantie moet voldoen – de corporatie en de gemeente interpreteren die allebei anders – heeft de woningcorporatie besloten de verkoop tijdelijk te staken.

Stop de verkoop van sociale huurwoningen

De architect van het Entrepotdok, André van Stigt, geeft in bijgaand filmpje zijn ongezouten mening over de door de Alliantie voorgenomen verkoop van sociale huurwoningen in dit wooncomplex.

De Alliantie heeft besloten om 140 sociale huurwoningen in het Entrepotdok-complex te koop aan te bieden aan de zittende huurders. De bewonerscommissie heeft hier in 2021 negatief over geadviseerd:

• het is slecht voor gemeenschapsopbouw,
• de diversiteit van bewoners neemt af,
• het is onbetaalbaar voor de meeste huurders.

Hiermee verdwijnen voorgoed mooie woningen in een monumentaal pand, waarvoor hooguit kleinere woningen op mindere locaties terugkomen.