Rosa Uijtewaal NRC: Sociale huurwoningen Entrepotdok verkocht: ‘Stop de massale uitverkoop’

Talk of the Town | Amsterdam De Alliantie wil 140 sociale huurwoningen aan het Entrepotdok verkopen. Er is protest: „De meeste huurders kunnen dit niet betalen.”

Rosa Uijtewaal, 11 no

Op het pleintje tussen de huizen aan de Binnenkadijk hangen de posters op de ramen. Ik ben niet te koop! valt er te lezen en: WEIGER DE HUURVERHOGING. De bewoners van de monumentale pakhuizen aan het Entrepotdok zijn kwaad: hun sociale huurwoningen dreigen verkocht te worden. Wat volgde was een petitie, die donderdag al door meer dan 900 mensen is ondertekend. „Ik heb goede hoop dat we dit gaan winnen.”

Wooncorporatie De Alliantie wil 140 woningen, ruim een derde van de ruim 400 woonruimtes aan het Entrepotdok, verkopen. Huurders krijgen de optie de woning zelf te kopen – en anders gebeurt dat wanneer de huurder vertrekt. De Alliantie zegt met de opbrengst nieuwe woningen te bouwen: twee per verkochte woning – in een poging de wooncrisis te bestrijden. 

Volgens de buurtbewoners van het Entrepotdok worden met de plannen van De Alliantie de lage- en middeninkomens uit het centrum van de stad verdreven. Oud-kraker, bewoner en journalist Rob Zwetsloot roept op tot actie tegen de „massale uitverkoop van sociale huurwoningen in Amsterdam”: „We pikken het niet langer!” 

„Ik ben de eerste bewoner van dit trappenhuis”, vertelt hij in het bijzijn van vriend en oud-collega Sam Nemeth. „Dat was 35 jaar geleden. Toen ik hier kwam huren waren de bouwvakkers nog bezig.”

‘Woningnood erger dan ooit’

„Nu in 2022 is woningnood erger dan ooit, lijkt het”, zegt Zwetsloot. „Dit is het moment om de handen ineen te slaan”, meent Nemeth. Zwetsloot knikt. „Ik merk veel onvrede. Ook van mensen zoals wij, die eigenlijk best een goede woning hebben. En bij keurige, burgerlijke types zoals mijn vriendin – zelfs die zijn kwaad.”

Dat De Alliantie de sociale huurwoningen heeft aangeboden de woningen te verkopen aan huurders is geen oplossing, vindt Jonneke Bekkenkamp, lid van de bewonerscommissie Entrepotdok. „Onze woningen werden tussen 1984 en 1989 opgeleverd tegen kostprijs van omgerekend 40.000 euro. In 2007 waren deze woningen volgens de architect door de maandelijkse huuropbrengst al ruim afbetaald.”

Bekkenkamp, sinds kort gepensioneerd, doceerde het vak Religie & Literatuur aan de Universiteit van Amsterdam. Ze woont sinds 1991 aan het Entrepotdok en zag de huren alsmaar stijgen – terwijl investeringen in achterstallig onderhoud volgens haar uitbleven. „Terwijl kopers slapend rijk zijn geworden, zijn wij een vermogen aan huur kwijtgeraakt. Dat is de voornaamste reden waarom huurders hun eigen woning niet kunnen kopen tegen de huidige taxatiewaardes van 375.000 tot 550.000 euro.” Haar onderbuur en mede-opsteller van de petitie Rob Willemse sluit zich daarbij aan. „De meeste mensen hier zijn niet in staat hun woning te kopen, die krijgen de hypotheek niet rond.” Uit onvrede sloot hij zich vorige maand aan bij de bewonerscommissie Entrepotdok.

‘Huren is als laagste op de ladder’

Volgens Bekkenkamp worden huurders al snel onderschat. „Huren is als het laagste op de ladder van je wooncarrière. ‘Dan moet je maar kopen’, wordt vaak gezegd. Terwijl: we moeten naar een deeleconomie toe. Waarom niet op het gebied van wonen?” Graag haalt ze stadsgeograaf Cody Hochstenbach en zijn boek Uitgewoond (2022) aan om haar argumenten kracht bij te zetten. Hochstenbach is kritisch op het woonbeleid en de alsmaar slinkende sociale huurvoorraad. Hij wijst woningcorporaties, die zich gedragen als marktpartijen, aan als een van de oorzaken.

Toch had ze best willen kopen, zo rond de eeuwwisseling, zegt Bekkenkamp. „We voelden de bui al hangen toen De Dageraad opging in De Alliantie. Kunnen we het niet kopen, vroegen wij. Nee, daar was geen sprake van. Het zouden voor altijd sociale huurwoningen blijven, werd ons toen verteld.”

Een woordvoerder van De Alliantie benadrukt in een reactie aan NRC niemand uit huis te zetten en laat weten dat slechts enkele bewoners tot koop overgaan. De woningcorporatie zegt dat de „ambitie om het woningaanbod te vergroten” zwaarder weegt dan bezwaren van de bewonerscommissie. 

De Alliantie beaamt dat ze nu de goedkopere woningen verkopen, omdat hun duurdere appartementen in de vrije sector dienen als onderpand voor leningen. De woningcorporatie wil niet reageren op gedane koop-verzoeken in het verleden.

Sociale huurwoningen op Entrepotdok toch niet verkocht, in elk geval tot en met 2027 Tot en met 2027 worden de 140 sociale huurwoningen op het Entrepotdok niet verkocht.

PlusNieuws

Gemeente en woningcorporatie de Alliantie hebben dat met elkaar afgesproken, nadat er vorig jaar een storm van kritiek was opgelaaid over de geplande verkoop.

Tim Wagemakers, Het Parool, 18 juli 2023, 15:04


Volgens wethouder Pels staat het Entrepotdok symbool voor het belang van het behouden van grote aantallen sociale huurwoningen, in alle delen van de stad. Beeld Jennifer Gijrath
Volgens wethouder Pels staat het Entrepotdok symbool voor het belang van het behouden van grote aantallen sociale huurwoningen, in alle delen van de

Stadsdeelbestuurders, politieke partijen, de huurdersvereniging: allemaal waren ze boos toen in november 2022 bekend werd dat woningcorporatie de Alliantie 140 sociale huurwoningen op het Entrepotdok wilde verkopen. De gemeente en de woningcorporaties hebben namelijk afgesproken dat er ‘terughoudend’ wordt omgegaan met de verkoop van betaalbare huizen, zeker in het centrum.

Het voornemen om toch te verkopen leidde tot onmin tussen de gemeente en de Alliantie, die vond dat ze zich aan de afspraken hield: de opbrengst wordt gebruikt voor nieuwbouw, de woningen worden geleidelijk verkocht als er iemand vertrekt en huidige huurders kunnen hun woning kopen.

Die argumenten overtuigden wethouder Pels (Volkshuisvesting) niet. Volgens haar staat het Entrepotdok symbool voor het belang van het behoud van grote aantallen sociale huurwoningen, in alle delen van de stad.

Verkoop gepauzeerd
Eerste gesprekken leidden ertoe dat de verkoop werd gepauzeerd tot het najaar, als de gemeente nieuwe afspraken maakt met corporaties over het woonbeleid in de hele stad. De verkoop van sociale huur is daar nadrukkelijk onderdeel van.

Maar, schrijft de wethouder dinsdag aan de gemeenteraad, gesprekken met de Alliantie hebben er nu al toe geleid dat de verkoop in ieder geval van tafel is tot en met 2027. ‘Voor de periode erna zullen de dan gemaakte afspraken gaan gelden.’

Die afspraken zullen dan wel ondubbelzinnig moeten zijn, schrijft Pels, om frictie tussen corporaties en de gemeente in de toekomst te voorkomen. Eerder, schrijft Pels, ‘is ook terughoudendheid met verkoop afgesproken, maar is deze niet helder genoeg gedefinieerd’.

‘Nee, tenzij’-beleid
Veel zal dus afhangen van de onderhandelingen waar de gemeente nu in zit met huurdersorganisaties en corporaties. In haar onderhandelingsbod heeft Pels aangegeven naar een ‘nee, tenzij’-beleid te streven, waarbij sociale huur alleen verkocht wordt na toestemming van de gemeente én als er aantoonbaar meer sociale huur bij komt.

Corporaties zelf wijzen er ondertussen steeds op dat verkoop noodzakelijk is om meer betaalbare woningen te kunnen bouwen. In het najaar worden de nieuwe samenwerkingsafspraken verwacht.

Laatste nieuws

Sociale huurwoningen Entrepotdok na protest tot en met 2027 niet in verkoop

18 juli 2023, 16.50 uur · Door AT5

Woningcorporatie De Alliantie zal tot en met 2027 geen sociale huurwoningen aan het Entrepotdok verkopen. Dat schrijft wethouder Zita Pels in een brief aan de gemeenteraad. De corporatie heeft dit na overleg met de gemeente besloten. Eind vorig jaar kwamen buurtbewoners in opstand tegen de aangekondigde verkoop van 140 woningen in deze straat.

Met het geld van de verkoop van (vrijgekomen) sociale huurwoningen wilde De Alliantie naar eigen zeggen verduurzamen en nieuwe woningen bouwen. Dat was volgens de organisatie noodzakelijk om de wooncrisis op te lossen. 

Opgeplakte posters en uitgedeelde flyers toonden eind vorig jaar de mening van de buurtbewoners over deze plannen: ‘stop de asociale verkoop van sociale huurwoningen’. De angst heerste dat op deze manier straks alleen rijke mensen in de buurt konden wonen.

‘Terughoudendheid’ verkoop

Ook wethouder Zita Pels (Wonen) was het niet eens met de verkoop. De gemeente zou ’terughoudendheid’ hebben afgesproken met woningcorporaties omtrent het verkopen van sociale huurwoningen. In haar brief van vandaag aan de gemeenteraad schrijft zij dat deze afspraken, destijds gemaakt in 2019 voor de periode 2024-2027, niet duidelijk genoeg gedefinieerd zijn.

Nu heeft De Alliantie dus besloten dat in ieder geval gedurende deze periode geen sociale huurwoningen te verkopen. Wat er daarna gebeurt, hangt af van de nieuwe afspraken. Die liggen nu ter tafel in gesprekken tussen Huurdersvertegenwoordigers, de gemeente en de woningcorporaties.

Symbool

De wethouder benadrukt in haar raadsbrief dat de wooncrisis sinds 2019 ‘sterker voelbaar’ is geworden. Maar ze schrijft ook dat het Entrepotdok ‘een symbool is geworden voor het gesprek over de ongedeelde stad en het belang van het behouden van grote aantallen sociale huurwoningen in alle delen van de stad’.

Parool Opinie: ‘Bescherm de ziel van de stad, stop met verkopen corporatiewoningen binnen de Ring’

Door de verkoop van corporatiewoningen in het Centrum, voelen steeds meer Amsterdammers zich vervreemd van hun eigen stad, schrijft Lotte Terwel.
1 6 november 2022, 03:00

Het Aalmoezeniersweeshuis aan de Prinsengracht is al jarenlang in verbouwing tot vijfsterrenhotel. Waar vroeger de allerarmsten woonden, slapen straks de allerrijksten. Het Waalse Weeshuis, later Maison Descartes, is door de Franse Staat aan een projectontwikkelaar verkocht die er kantoren maakt. Op Oostenburg wordt komende jaren nieuwbouw opgeleverd, vooral voor mensen met veel geld, want slechts 20 procent wordt sociale huur en 6 procent middenhuur.

De gemeente heeft dit toegestaan in een financieel ‘andere tijd’ en was geen eigenaar van de grond. Woningbouwcorporaties denken als eerste aan de verkoop van sociale huurwoningen in Centrum omdat die het meeste opleveren.

En zo kan ik nog wel even doorgaan. De optelsom is dat de ziel van de stad onder druk staat. Dat bewoners van het Centrum zich vervreemd voelen in hun eigen stadsdeel en dat Amsterdammers de binnenstad mijden.

Ook daarom kom ik op voor het behoud van 140 sociale huurwoningen aan het Entrepotdok. Het is een groot goed dat we, ook in de binnenstad, nog complexen en buurten hebben waar mensen uit verschillende inkomensgroepen samenwonen. Met gemengde basisscholen en sportverenigingen.

Samen met de bewonerscommissie, de stadsdeelcommissie van stadsdeel Centrum, wethouder Zita Pels en de gemeenteraad maak ik me sterk voor de ongedeelde stad.
De Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting, waar veel bewoners en professionals de afgelopen weken over hebben meegedacht, staat aan de basis voor nieuwe samenwerkingsafspraken met de corporaties. En wat mij betreft betekent dat: niks meer verkopen in gebieden waar al veel te veel aan de markt is overgelaten. Eenmaal verkocht, krijg je het nooit meer terug.

Lotte Terwel, stadsdeelbestuurder Centrum (Volkshuisvesting)

Inspreektekst, Susan van Putten, Bewonerscommissie Entrepotdok

Beste raadsleden,

Ik sta hier namens de bewonerscommissie Entrepotdok en een veel bewoners en buurtgenoten. De Alliantie heeft aangekondigd dat zij 140 sociale huurwoningen uit ons complex gaat verkopen. Dat is ongeveer 1/3 van alle woningen.

Wij organiseerden een bijeenkomst om te peilen hoe bewoners daarover dachten. Het zaaltje zat bomvol en de stemming was unaniem: verkoop kán en mág niet.

Het Entrepotdok is bijna 40 jaar geleden gered van de sloop door buurtbewoners en kunstenaars, de gemeente en De Dageraad. Er zouden koopwoningen komen achter de monumentale gevels, maar daar stak een buurtcomité een stokje voor. Ze werden gesteund door Jan Schaefer, die zei: “we willen geen gouden tand aan het Entrepotdok”.

Het was het grootste restauratieproject van Europa en genomineerd als het beste woningbouwproject uit de 20e eeuw.

In een boek uit 2005 beschrijft de Alliantie zelf hoe trots ze waren dat er geen luxe- appartementen, maar 500 sociale huurwoningen in het Dok waren gebouwd. Hoe kan het dan dat de Alliantie zich nu als een kil vastgoedbedrijf opstelt?

Waarom mogen de 140 woningen niet verkocht worden:

  • –  Omdat de Alliantie een sociale verantwoordelijkheid heeft. Ook mensen zonder vermogen moeten in alle stadsdelen kunnen wonen, dus ook in het centrum. Ook in mooie monumentale panden.
  • –  Omdat de Alliantie het ‘terugbouwen’ van minimaal 1 woning per verkochte huurwoning niet waar kan maken. De Alliantie heeft de afgelopen 2 jaar meer woningen verkocht of gesloopt dan bijgebouwd. Hierdoor is de sociale woningvoorraad niet groter, maar kleiner geworden. En dat zal, met de hoge bouwkosten en de stikstofcrisis, de komende jaren niet anders worden.
  • –  Omdat de sociale cohesie en de diversiteit in het complex zwaar aangetast zullen worden als 1/3 dure koopwoning wordt. Nu is er onderlinge steun. We zorgen samen voor het groen op de binnenplaatsen, we zorgen voor elkaar. Cohesie? Kijk hoeveel mensen zich achter ons hebben geschaard in korte tijd!Wij vragen u om alle mogelijke druk uit te oefenen op de Alliantie om de verkoop te stoppen.Het Entrepotdok mag niet in de uitverkoop. Er mogen niet nog méér sociale woningen verdwijnen uit Amsterdam, en zeker niet uit het centrum.Behoud van het bijzondere, sociale karakter van het Entrepotdok zou de Alliantie enorm sieren.

Brief wethouders over verkoop sociale woningen en verduurzaming

Aan Zita Pels (Duurzaamheid en Volkshuisvesting, Reinier van Dantzig (Woningbouw), Sofyan Mbarki (Aanpak Binnenstad)
Cc Rob Haans (voorzitter statutaire directie van de Alliantie)
Cc Koen Westhoff (directeur regio Amsterdam/Almere en VVE-diensten)

Betreft:
Verkoop sociale huurwoningen en verduurzaming Entrepotdok complex Amsterdam, 15-10-2022

Geachte wethouders,

Als Bewonerscommissie van het Entrepotdok maken wij ons grote zorgen over de toekomst van het complex. Wij vragen uw aandacht voor twee zaken:

1. Verkoop van 140 sociale huurwoningen Entrepotdok
De Alliantie is begonnen 140 sociale huurwoningen in het Entrepotdokcomplex te verkopen. In eerste instantie aan de zittende huurders en na vertrek van deze huurders op de vrije markt. (recent Binnenkadijk 157, vraagprijs € 375.000,- voor 50 m2)
De Bewonerscommissie heeft hier in februari 2021 negatief over geadviseerd. De Alliantie heeft dit advies naast zich neergelegd. De verkoop betekent dat het Entrepotdokcomplex haar unieke sociale karakter gaat verliezen en ook dit deel van het centrum onbereikbaar wordt voor mensen met lage en middeninkomens. Huurders van het eerste uur herinneren zich dat behoud van de voorraad sociale huurwoningen een voorwaarde voor subsidiëring van de renovatie was.
De huur van een groot aantal sociale huurwoningen in het Entrepotdok is inmiddels al ‘geliberaliseerd’ en daardoor zijn deze woningen feitelijk aan de sociale huur onttrokken. De Alliantie kiest ervoor om alleen de woningen met de laagste huuropbrengst te verkopen. De woningen met een hogere huuropbrengst worden niet te koop aangeboden. In de prestatieafspraken staat dat coöperaties terughoudend moeten zijn bij verkoop van sociale huurwoningen in Centrum/Oost. Verkoop van 140 sociale huurwoningen is ons inziens niet in lijn met deze afspraak.
De woningen in het complex zijn al lang afbetaald: de woningen werden omgerekend destijds voor gemiddeld 40.000 euro gerealiseerd en waren in 2007 al afgeschreven, zo schrijft de architect Van Stigt in een mail aan de Bewonerscommissie. Waarom zet de Alliantie de huuropbrengsten niet in om het complex te verduurzamen en om de ‘geliberaliseerde’ huren te verlagen tot de huurtoeslaggrens?
Grote verschillen in kosten voor gelijkwaardige woningen zijn niet bevorderlijk voor de sociale cohesie. Dat geldt in extreme mate voor de verschillen in kosten tussen kopers en huurders – huurders betalen met de stijgende huren voor de overwaarde waarvan woningeigenaars profiteren.
Een ander punt van zorg is dat de Alliantie met de verkoop van huurwoningen haar (krappe) meerderheidsbelang in de VVE’s van het Entrepotdok verliest. Huurders voelen zich in de huidige situatie al slecht vertegenwoordigd door de Alliantie. Dit terwijl er veel meer huurders dan kopers in het complex wonen.

2. Verduurzaming van het Entrepotdokcomplex
Bewonerscommissie en bewonersinitiatief ‘De Groene Tak’ hebben rond de aanpak van de daken en binnenplaatsen tevergeefs geprobeerd om met De Alliantie en VvE’s te praten over verduurzaming van de daken en hofjes. Initiatieven om verduurzamingsexperts met de Alliantie in contact te brengen werden niet opgepakt door de Alliantie. Het rapport dat de architect van het Entrepotdok, Van Stigt, in opdracht van de VVE’s schreef is ondanks herhaaldelijke verzoeken nooit met de Bewonerscommissie gedeeld (uiteindelijk hebben we dit direct van Van Stigt gekregen).

De VVE’s hebben ondertussen het westelijke deel van de daken van het Entrepotdok al volledig en ‘om niet’ ter beschikking gesteld aan de energiecooperatie ‘Zon op het Dok’. Dit is gebeurd zonder enige vorm van overleg met bewoners en Bewonerscommissie. Bewoners van woningen met een dakopbouw maken zich zorgen over het mogelijk verdwijnen van vluchtroutes over het dak, over temperatuurstijgingen in ruimtes die grenzen aan het dak en over hun uitzicht.
De opbrengst van de panelen op het gemeenschappelijke dak komt daarbij ook nog eens niet ten goede aan alle bewoners of aan het complex. Dit vinden wij een gemiste kans. Van Stigt geeft aan dat het technisch mogelijk is om de algemene verlichting te voeden met energie van zonnepanelen. Waarom heeft de Alliantie zich daar niet sterk voor gemaakt? En waarom is er niet nagedacht over échte verduurzaming (groen dak, wateropslag in combinatie met zonnepanelen)? Vergroenen en verduurzamen van het complex is bittere noodzaak omdat het een zogeheten ‘hitte-eiland’ is, waar de temperatuur in de hofjes en in de trapportalen in de zomer kan oplopen tot boven de 50°C.

Ondanks vele pogingen om onze zorgen, vragen en ideeën onder de aandacht van de Alliantie te brengen krijgen we geen (serieuze) respons. Daarom roepen we uw steun in en vragen u concreet om met ons en de Alliantie in gesprek te gaan met als doel:

  • ●  Stopzetten van de verkoop van sociale woningen
  • ●  Ontwikkelen van een breed verduurzamingsplan waar het klimaat en allebewoners van profiterenWij zien uw reactie met spanning tegemoet, Met vriendelijke groet,
    Bewonerscommissie Entrepotdok(Marivonne de Groot, Rob Willemse, Fransje de la Court, Jonneke Bekkenkamp, Susan van Putten, voorzitter)

Parool: “Corporatie doet betaalbare woningen Entrepotdok in de verkoop, mag dat zomaar?”

De Alliantie verkoopt sociale huurwoningen op het Entrepotdok. Daar is beroering over ontstaan: bewoners en politiek zeggen dat de buurt daarmee onbetaalbaar wordt. Soortgelijke situaties spelen in heel Amsterdam.

Marc Kruyswijk
8 november 2022, 20:00 

Wat is er aan de hand?
Woningcorporatie De Alliantie wil 140 sociale huurwoningen op het Entrepotdok verkopen. Dit tot grote onvrede van bewoners en de politiek: zij vinden dat er in de buurt al te veel dure woningen zijn. Volgens velen is de voorgenomen verkoop tegenstrijdig met de afspraak die de gemeente in 2019 maakte met koepelorganisatie Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties. Daarin staat onder meer dat de corporaties ‘terughoudend’ zouden zijn met de privatisering van specifiek woningen in Centrum-Oost, het gebied waar het Entrepotdok ligt.

Wat is erop tegen?
Wonen in de stad wordt duurder en duurder. Voor steeds meer Amsterdammers is een sociale huurwoning (met een huur tot maximaal 763 euro) de enige mogelijkheid om in de stad te kunnen blijven wonen. Een koophuis wordt hoe langer hoe meer onbereikbaar en huren in de vrije sector is voor velen nauwelijks meer een optie: de huurprijzen daar zijn alleen al in het afgelopen jaar met 10 procent gestegen.

Wanneer een sociale huurwoning te koop wordt aangeboden, hoeven de zittende huurders daar niet op in te gaan, maar als ze verhuizen wordt de woning verkocht.

Waarom doet de Alliantie het dan?
Volgens de woordvoerder wordt op deze manier geprobeerd ‘zoveel mogelijk mensen aan een woning te helpen’. Zij zegt dat er in de praktijk slechts enkele bewoners ook echt overgaan tot koop. In het complex van De Alliantie wordt volgens haar ‘maar heel af en toe’ verhuisd.

“Als een huurder zijn eigen woning niet koopt, komt bij verhuizen uiteindelijk die woning op de markt met voorrang voor mensen die in een corporatiewoning zitten. Die persoon laat op zijn beurt dan dus een sociale huurwoning achter, wat de doorstroming vergroot. Dat ten eerste. Maar met de opbrengst van de verkoop bouwen we twee nieuwe woningen.”

Maar dan is er geen probleem, toch?
Er is zeker wél een probleem, zegt Boudewijn Rückert van actiegroep Niet te koop, die wekelijks een flitsactie organiseert bij een sociale huurwoning die door een woningcorporatie te koop wordt gezet. “Het is namelijk een leugen: er komt geen volwaardige nieuwe sociale huur voor terug, corporaties bouwen woningen waarvoor bijvoorbeeld specifiek jongeren in aanmerking komen, die er alleen maar tijdelijke contracten krijgen. Betaalbaar wonen wordt daarmee een premisse, een sociale huurwoning wordt een voorziening. Corporaties zeggen: we bouwen twee huizen terug, maar dat klopt feitelijk niet. Wij zeggen: kap gewoon met verkopen.”

Los daarvan: is de verkoop niet strijdig met de afspraken?
Het is ‘volstrekt onwenselijk’, zei bestuurder Lotte Terwel (PvdA) van stadsdeel Centrum in reactie op vragen vanuit de commissie. “Dit is niet in lijn met de afspraken. Het bewijst dat er strakkere afspraken moeten worden gemaakt. We zullen alles moeten doen wat in onze macht ligt om te zorgen dat dit onzalige plan niet doorgaat.” Wethouder Zita Pels van Volkshuisvesting stelde onlangs dat er niet nog meer moet worden verkocht, tenzij er evident meer wordt teruggebouwd.

Speelt dit ook elders?
Jazeker: in tal van wijken in Amsterdam, vooral in de populairdere buurten, worden woningen uit de sociale voorraad verkocht. In bijvoorbeeld de Indische Buurt en De Pijp is dit zeer regelmatig het geval.

Een bewoonster van De Alliantie hoorde onlangs van plannen in haar eigen buurt. “Ik zou mijn eigen huis best willen kopen, maar dat kan ik natuurlijk nooit betalen. Waarschijnlijk zou ik dan zeven ton moeten neertellen voor een woning waarin ik nu voor 500 euro per maand woon. Het is ook dubbel, want in principe vind ik vooral dat er betaalbare woningen moeten zijn voor mensen die de huidige kosten voor wonen helemaal niet kunnen betalen.”

Maar er zijn toch enorm veel sociale huurwoningen in Amsterdam?
Het is maar wat je onder veel verstaat. In 2021 telde de stad bijna 183.000 corporatiewoningen (ruim 40 procent van het totaal). Maar kijk je naar de trend de afgelopen jaren, dan is duidelijk dat het aandeel betaalbare woningen stevig achteruit kachelt: in 2011 waren dat er 195.000 (iets meer dan 48 procent). In dezelfde periode steeg het aantal duurdere huurwoningen van 91.000 (22 procent) naar 137.000 (meer dan 30 procent).

Ze verkopen dus te veel?
De afgelopen vijf jaar werden gemiddeld tussen de 850 en 1000 corporatiewoningen per jaar verkocht. Hierdoor, en doordat er niet voldoende is bijgebouwd, is de afgesproken groei van per saldo 3000 sociale huurwoningen vrijwel onmogelijk alsnog te realiseren. Want in 2020 kromp de voorraad licht. Afgelopen jaar bedroeg de groei 619 woningen: tegenover de bouw van 1930 nieuwe woningen stond de verkoop van 868 woningen, de sloop van 156 huizen en 287 woningen die werden geliberaliseerd.

Parool: “Woningcorporatie de Alliantie wil 140 sociale huurwoningen Entrepotdok verkopen”

De Alliantie wil 140 sociale huurwoningen op het Entrepotdok in stadsdeel Amsterdam-Centrum verkopen. Bewoners en politieke partijen zijn verbolgen over dit voornemen. ‘De verkoop van betaalbare woningen moet stoppen.’

Teun Dominicus
7 november 2022, 14:30

Wie over de Plantage Kerklaan, langs Artis in de richting van de Nijlpaardenbrug fietst, ziet de oude pakhuizen op het Entrepotdok staan. Na jarenlange verwaarlozing zijn de woningen in de jaren tachtig onder leiding van wethouder Jan Schaefer (‘in geouwehoer kan je niet wonen’) door architect Joop van Stigt getransformeerd tot woningen en bedrijfsruimtes. Die geschiedenis maakt het voor de huidige bewoners extra pijnlijk dat de Alliantie 140 sociale huurwoningen wil verkopen.

“Als bewonerscommissie zijn wij hier ontzettend boos over,” zegt Susan van Putten. Zij is de voorzitter van de bewonerscommissie van het Entrepotdok. De commissie heeft de Alliantie een negatief advies gegeven over de geplande verkoop. “De woningen worden te koop aangeboden aan de zittende bewoners, maar dat zijn huurders van een sociale woning – die kunnen dat niet betalen. Door de verkoop kunnen hier straks geen mensen met een kleine beurs meer wonen.”

Het enige waar de Alliantie aan denkt is cashen, vindt Van Putten. “Ze denkt niet aan de mensen die hier wonen.”

‘Verkoop moet stoppen’

Lian Heinhuis, fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid in de gemeenteraad, reageert geschrokken op het nieuws. “In die buurt staan al veel dure woningen, dus als zo veel sociale huurwoningen worden verkocht, raakt de wijk verder uit balans. De verkoop zal bijdragen aan meer sociale segregatie in de stad.” Het verbaast haar dat de corporatie de woningen gaat verkopen. “Dit is niet in lijn met het coalitieakkoord en eerder gemaakte afspraken.” Heinhuis gaat het college op de geplande verkoop aanspreken. “Ik wil weten wat wethouder Pels van Volkshuisvesting eraan gaat doen. Zij moet stevig van zich laten horen bij de Alliantie.”

Ook Nienke van Renssen, raadslid voor GroenLinks, vindt het slecht nieuws dat de 140 sociale huurwoningen in de verkoop gaan. “Ik vind dat corporaties geen sociale huurwoningen moeten verkopen.” Ze stelt ook dat de wethouder druk moet zetten op deAlliantie. “De huidige samenwerkingsafspraken zijn vrij zacht, die moeten concreter, zodat individuele corporaties beter aangesproken kunnen worden op hun gedrag.”

Als oplossing voor de privatisering van corporatiewoningen pleit Van Renssen voor een gemeentelijk woningbedrijf. Zo blijven de woningen in collectief bezit. “Helaas staat dit niet in het huidige coalitieakkoord, maar daar blijven we op inzetten.”
Wethouder Zita Pels van Volkshuisvesting is niet blij met de aangekondigde verkoop. “Ik zie zelf het liefst dat er geen sociale huurwoningen worden verkocht, tenzij er evident meer woningen worden teruggebouwd. Daarnaast vind ik de verkoop van sociale huurwoningen op deze plek totaal niet gewenst, wegens de beperkte mogelijkheden voor het terugbouwen op het Entrepotdok,” laat ze weten.
Het is niet de eerste keer dat het college botst met de Alliantie, aldus Pels: ze verschilt al langer van standpunt met de Alliantie over verkoop van sociale huurwoningen en heeft haar onvrede over de verkoop al meerdere keren geuit richting de corporatie.

Terughoudend
In 2019 maakte de gemeente afspraken met koepelorganisatie Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC) over de verkoop van sociale huurwoningen. Daarin staat onder meer dat de corporaties ‘terughoudend’ zouden zijn met de privatisering van woningen in Centrum-Oost, het gebied waar het Entrepotdok ligt.
“Wij houden ons aan de afspraken,” laat de woordvoerder van de Alliantie weten. Ook benadrukt ze dat er niet plotsklaps 140 huizen worden verkocht. “Als de bewoner de woning niet koopt, dan gaat de woning pas in de verkoop als een huurder de huuropzegt.” Ook zegt de Alliantie op te komen voor sociaaleconomisch gemengde buurten. “Bij de verkoop van de woningen hebben we oog voor de samenstelling van de buurt, want wij geloven dat gemengde buurten het prettigst zijn.”
In 2020 was het aandeel sociale huurwoningen van corporaties in stadsdeel Centrum 25 procent van de hele woonvoorraad. Op de vraag of de geplande verkoop van 140 woningen ‘terughoudend’ is, gaf de woordvoerder geen antwoord.

Reactie Alliantie op brief aan wethouders BC Entrepotdok 3-11-22

Aan de Bewonerscommissie Entrepotdok

datum 3 november 2022

Uw brief aan de wethouders betreffende verkoop sociale huurwoningen en verduurzaming complex Entrepotdok

Geachte leden van de bewonerscommissie Entrepotdok,

Op 16 oktober en 31 oktober jl. heeft de Alliantie uw mail ontvangen met daarbij de brief die u aan de wethouders van Amsterdam heeft verzonden. In deze brief uit u uw bezwaren t.a.v. de verkoop van sociale huurwoningen in het complex en de wijze waarop de verduurzaming van het complex wordt aangepakt. Met deze brief geven wij u graag een toelichting op verkoop en verduurzaming. Ten aanzien van de verduurzaming is er door u een huurcommissiezaak gestart, waar wij inmiddels separaat op hebben gereageerd.

Vergroten van het woningaanbod in de stad
Wij begrijpen uw zorgen rondom het verkopen van appartementen in Entrepotdok. Met deze brief geven wij graag een toelichting op onze werkwijze en hopen daarmee (een deel van) uw zorgen weg te nemen.
Wij willen het aanbod van woningen in de stad laten toenemen om een perspectief te bieden aan al die woningzoekenden. Dat is ook de doelstelling van het gemeentebestuur van Amsterdam. Nieuwe woningen bouwen ligt het meest voor de hand, maar we zetten ook in op tijdelijke huisvesting, het stimuleren van doorstroming, sloop/nieuwbouw, verkoop, het ombouwen van lege kantoorpanden, het splitsen van woningen en het optoppen van complexen.
Het is van groot belang dat zoveel mogelijk woningzoekenden eindelijk een eigen plek kunnen krijgen.

De reden dat wij woningen verkopen past bij deze maatschappelijke doelstelling. De opbrengst van de verkoop van de woningen investeren wij in nieuwe woningen. Gemiddeld kunnen wij met één verkochte woning, twee nieuwe woningen bouwen. Per saldo groeit hierdoor het aanbod van betaalbare woningen,

Wij bieden in verschillende complexen de huidige huurders de mogelijkheid hun woning te kopen. Dat gebeurt ook in het Entrepotdok. Overige verkoop van woningen vindt alleen plaats als de betreffende woning vrijkomt. Deze woningen worden dan met voorrang te koop aangeboden aan sociale huurders, waardoor er elders een huurwoning beschikbaar kan komen.page1image61973120 page1image61979264 page1image61975616

U heeft toentertijd als bewonerscommissie aangegeven verkoop in het Entrepotdok ongewenst te vinden. Om de hiervoor genoemde redenen vinden wij de urgentie rond de woningnood zwaarder wegen en hebben wij besloten uw advies niet over te nemen. Wij vinden dat de vele woningzoekenden ook op ons moeten kunnen rekenen.

U geeft aan dat wij 140 sociale huurwoningen in dit complex verkopen.
Dit is veel genuanceerder: wij hebben 140 woningen aangewezen (‘gelabeld’) die in de toekomst verkocht kunnen worden. Oftewel in aanmerking zouden kunnen komen voor verkoop op het moment dat deze vrijkomen door vertrek van de huurders. Dat gebeurt in dit complex maar heel af te toe.

Onze werkwijze past in de samenwerkingsafspraken die wij als gezamenlijke corporaties met de gemeente zijn overeengekomen.

Verkoop in Entrepotdok
Specifiek over de verkoop in Entrepotdok willen wij nog het volgende aangeven. Het betreft alleen het complex VVE Entrepotdok II. Daar is op dit moment al een VVE. Hiervoor is allereerst een aanbod gedaan aan de huidige huurders met een eerste indicatie van de verkoopwaarde. Deze waarde is bepaald door een taxateur op basis van een globale inschatting van de appartementen. Bij daadwerkelijke interesse zal de verkoopwaarde per appartement worden vastgesteld, die dus nog wat kan afwijken. Inmiddels hebben zich de eerste geïnteresseerde huurders gemeld. Als er woningen op de verkooplijst komen, zijn wij wettelijk verplicht deze eerst aan te bieden aan de huidige huurder. Daarna komen de woningen alleen in de verkoop op het moment dat een huurder verhuist. De ervaring leert dat dit in Centrum-Oost weinig woningen betreft; in Entrepot enkele per jaar.

Het klopt dat wij de woningen met een hoge huur (vrije sector woningen) niet verkopen. De reden hiervoor is dat er een zogenoemde borgstelling voor een lening op deze woningen rust. Dat betekent dat de woning als onderpand voor een lening dient. Verkoop daarvan is van ons uit daarom niet mogelijk.

Verduurzaming Entrepotdok
In de bijlage treft u de brief zoals wij deze naar de huurcommissie hebben gestuurd en waar wij in detail ingaan op een aantal door u aangedragen onderwerpen ten aanzien van de verduurzaming. Verduurzaming en vergroening zijn belangrijke thema’s die door de Alliantie worden onderschreven. De VvE heeft echter niet de financiële middelen om deze te bekostigen, en heeft daarom gekozen voor zonnepanelen via een coöperatie. Het rapport waarnaar u verwijst, is geen officieel rapport maar een eerste verkenning waar nog geen (technisch) onderzoek aan ten grondslag ligt. De financiële haalbaarheid van deze verkenning lijkt zeer klein te zijn; de technische haalbaarheid op het monumentale gebouw is nog onbekend.

De mogelijkheden voor vergroening van de binnenpleinen zijn helaas beperkt doordat dit tevens het dak is van de parkeergarage en er dus rekening moet worden gehouden met zaken als draagkracht en worteldiepte. De Alliantie ziet wel het belang van een mooi en goed onderhouden binnenplein. Wij hebben contact met de tuincommissie over bijvoorbeeld het herstellen van bloembakken, de gladde lichttegels, het bewateringsysteem en het onderhouden van de mussenboom.

Deze brief zullen wij ook per post versturen.

Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd en (een deel van) uw zorgen te hebben weggenomen.

Met vriendelijke groet,

Koen Westhoff
Directeur Regio Amsterdam en Almere

page3image55730304